Tarih: 2025-12-28 / Görüntülenme: 164

Kılıç Kuşanma Merasimi

Türk askeri kültürünün kendisini en mutantan şekilde gösterdiği, temsil gücü en yüksek tören, Osmanlı sultanlarının kılıç kuşanma merasimi olarak adlandırılan kılıç kuşanma törenidir. Kılıç kuşanma merasimi, devletin askerî bir teşkilat olduğunu en net gösteren seremonidir. Sultan, askerî hâkimiyet sembolü olan kılıcı kuşandığı zaman gerçek anlamda "padişah" olur. Hatta kimi çevrelere göre, bu tören eksik kaldığı için kılıç kuşanma merasimi yapılmayan V. Murat'ın (1876) padişahlığı muğlaktır.

Tahta Çıkış Süreci

Kılıç kuşanma merasimi, Osmanlı Sultanlarının vefatından sonra başlayan sürecin tamamlanmasını teşkil eden törendir. Padişah vefat ettikten sonra, tahta en yakın sancak olan Manisa Sancağı'nda bulunan padişah adayı şehzadeye haber gönderilir. Ulak, dakika kaybetmeksizin şehzadeye ulaşarak babasının vefat ettiğini ve kendisinin tahta davet edildiğini bildiren yazılı metni arz eder. Şehzade de bunun üzerine derhal yola çıkar ve zaman kaybetmeden saraya gider.

Biat ve İç Merasim

Saraya ulaştığı zaman devletlûlar, saraya davet edilen şehzadenin padişahlığı üzerine anlaştıklarını beyan ederek kendisine biat edeceklerini beyan etmek için saraya gelirler. Yeni padişahın bir koluna Darüssaade Ağası, diğer koluna Silahdar Ağa girer ve Hırka-i Saadet Dairesi'ne götürürler, burada devletlûlar iç biatte bulunurlar.

Cülus Merasimi

Askerlere cülusiyenin, yani cülus bahşişinin dağıtılacağı asıl tören olan cülus merasimi esnasında bir kargaşa veya anlaşmazlık yaşanmaması için bir nevi ön sözleşme mahiyetindedir. Cülus merasimi, muhtemel kargaşayı önlemek için vefat eden padişahın cenaze töreninden önce yapılır.

Eyüp Sultan’da Kılıç Kuşanma

Ardından Sultan törenin tamamlanması için Eyüp Sultan'a götürülür. Burada bulunan Cülus Yolu'nu takip ederek türbenin girişinden 20-30 m. kadar geride olan binek taşını kullanarak atından iner. Atından inerek avluya yaya girme sebebi, türbenin bulunduğu avluya atla girmemek ve Eyüp Sultan'a duyulan saygıyı göstermek içindir.

Türbenin içine girilir, dua okunur ve asker-milletin asker-padişahı olan Sultan, burada Şeyhülislam'ın elinden kılıç kuşanır. Merasim tamamlandıktan sonra şehzade artık padişah olur ve ona yapılan hitaplar, "Şehzadem"den, "Hünkârım" şekline dönüşür. Kılıcı kuşanan şehzade, artık silahını beline takmış ve padişah olmuştur.

Hunlardan Günümüze Türk Askeri Kültürü s.59 - A. Sefa Özkaya - Kronik Kitap