Tarih: 2025-11-23 / Görüntülenme: 896

Edirne İdare Mahkemesi, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Selimiye Camii'nin kubbe süslemelerine yönelik tartışmalı restorasyon projesi hakkında yürütmeyi durdurma kararı verdi. Mahkeme, uygulamanın “telafisi güç zararlar doğurabileceği” gerekçesiyle projeyi geçici olarak durdurdu.

Tartışmalı Restorasyon Planı Tepkilere Yol Açmıştı

Mimar Sinan’ın “ustalık eseri” olarak kabul edilen Selimiye Camii’nde hazırlanan proje;

• ana kubbe,
• yarım kubbeler
• ve mihrap kubbesindeki

mevcut kalem işleri ile hat süslemelerinin büyük ölçüde değiştirilmesini öngörüyordu.

yüzyıla ait olduğu değerlendirilen mevcut süslemelerin kaldırılması, yerine siyah-beyaz desenlerin ve yeni hat yazılarının eklenmesi planlanmıştı. Bu öneri sosyal medyada, akademik çevrelerde ve sivil toplum kuruluşlarında yoğun eleştirilere neden oldu.

Birçok sanat tarihçisi ve hattat, mevcut süslemelerin aslı korunarak devam ettirilmesi gerektiğini vurguladı. Bazı uzmanlar, projenin hem hattatlık geleneğine hem de uluslararası koruma ilkelerine aykırı olduğunu belirtti.

Mahkemeden "Telafisi Güç Zarar" Vurgusu

Açılan dava sonucunda Edirne İdare Mahkemesi, restorasyona ilişkin işlemlerin yürütmesini durdurdu. Kararda, “tescilli tarihi eserde geri dönüşü olmayan zararlar oluşabileceği” ifade edildi.

Mahkeme ayrıca Vakıflar Genel Müdürlüğü ve ilgili kurumlardan çeşitli belgeler talep ederek idareye savunma için 30 gün süre verdi. Kararın geçici olduğu, nihai değerlendirmenin savunma sonrası yapılacağı belirtildi.

Prof. Dr. Engin Beksaç: “Orijinal Olduğu İddia Edilen Süsleme Yok”

Trakya Üniversitesi’nden emekli sanat tarihçisi Prof. Dr. Engin Beksaç, sürece ilişkin yaptığı değerlendirmede restorasyon planının tarihi gerçeklerle bağdaşmadığını ve mevcut süslemelerin Osmanlı üslubunun bir parçası olduğunu söyledi.

Beksaç şu ifadeleri kullandı:

• “Selimiye bir insanlık mirasıdır. Yaşanan tartışmalar Türkiye’yi ve İslam dünyasını zor durumda bırakıyor.”
• “Mevcut süslemelerin barok olduğu iddiası doğru değil. Bunlar Osmanlı süslemesidir.”
• “Elimizde Mimar Sinan dönemine ait kubbe süslemelerini kanıtlayan belge yok. Bu nedenle ‘orijinale dönüş’ denilen uygulamanın gerçekte dayanağı bulunmuyor.”
• “UNESCO, bu tür yapılarda büyük değişikliklere karşıdır ve mevcut özgün katmanların korunmasını ister.”

Profesör Beksaç, mahkemenin yürütmeyi durdurma kararını isabetli bulduğunu belirterek, önerilen süslemenin tarihi açıdan doğru kabul edilemeyeceğini vurguladı.