Tarih:2020-06-02 / Hit:1786

Tarih Arşivinin değerli takipçileri, sosyal medya hesaplarımızı takip edenler bilirler paylaşımlarımıza “Hayırlı Sabahlar Türkiye’m” başlığıyla her gün bir şehrimizden bir fotoğrafla o şehrin adını ve fotoğraftaki mekanın adını yazarak başlıyoruz. Geçenlerde bir kısa video paylaşmaya karar verdim. Video İstanbul’a ait ancak video da tamamen görünen camimizin hangi camii olduğuna tam karar veremedim. Bana göre ya Süleymaniye ya da Bayezid Camii olacak. Emin olmak için de ortalama 15 senedir İstanbul’da yaşayan ve kesin bilir diye düşündüğüm birçok arkadaşlarımla videoyu paylaşıp ismini netleştirmek istedim. Ancak videoyu kime sorduysam cevap ya “çıkaramadım” veya “bence” ile başlayan cümleler oldu.

Bir tarihçi olarak ve yaklaşık 20 senedir İstanbul’da yaşayan biri olarak kendimi sorguladım ve halime üzülüp kısaca İstanbul’un belli başlı camiilerini tanıtmaya karar verdim.

Süleymaniye Camii

Kanuni Sultan Süleyman adına 1551- 1557 yılları arasında İstanbul’da Fatih semtinde Mimar Sinan tarafından inşaa edilen ve Mimar Sinan’ın kalfalık eserim dediği camii Süleymaniye külliyesinin sadece bir parçasıdır.

13 Haziran 1550 temel atma günü olarak kabul edilir. Kanuni Sultan Süleyman’ın hazır bulunduğu bu törende Şeyhülislam Ebüssuud Efendi ilk temel taşını gelenek olduğu üzere mihrap duvarının yükseleceği kesime yerleştirir.

Süleymaniye Camii ( Fotoğraf ntv Bir Devrin Güç Simgesi Süleymaniye)

Sultanahmet Camii

Sultan I. Ahmed tarafından 1609-1620 arasında Mimarsinan’ın talebelerinden devrin başmimarı Sedefkâr Mehmed Ağa’ya yaptırılmıştır. Caminin duvarlarında mavi renkli İznik çinileri yoğun bir şekilde bulunduğu için cami, Mavi Camii (Blue Mosque) olarak da bilinmektedir. Altı minaresiyle o zamana kadar denenmemiş bir düzenlemeye sahiptir. Caminin duvarlarında 21 bin 43 adet göz alıcı İznik Çinisi bulunmaktadır. Minarelerde camiyi yaptıran Sultan Ahmet'in 16'ncı Osmanlı Padişahı olması sebebiyle 16 adet şerefe bulunmaktadır.

Sultanahmed Camii ( Fotoğraf burhnd09 twitter)

Eminönü Camii

Bugün Eminönü denilen yerde bulunan Yeni Cami'nin temeli 1597 yılında atıldı. Mimarı başlangıçta Mimar Sinan’ın talebelerinden Davut Ağa’dır. Bugün deniz ile cami arasında bulunan geniş alan ise tamamen denizle kaplıydı. İşte Yeni Cami'nin inşaat alanının böyle deniz seviyesinde ve dolma bir arazi olması nedeniyle temel çukurlarında su çıkmaya başlayınca gece gündüz demeden tulumbalarla bu su boşaltılmaya başlandı. Daha sonra Davud Ağa, Mimar Sinan'ın Büyükçekmece köprüsünde yaptığı gibi, büyük kazıklar çaktırıp, bunların başlarını kurşun kuşaklarla birleştirmiş ve binanın temel taşlarını bu tabanlara oturtmuştur. Bugüne kadar Haliç kıyılarında çökme ve kaymalar olmasına karşılık bu büyük eserin, birçok zelzelelerle ve dış etkiler dahil olduğu halde hiçbir arızaya uğramamış bulunması temellerinin salâbet ve mükemmelliğine delildir. 1603 yılında III. Mehmed ve arkasından da Safiye Sultan'ın ölümü üzerine inşaat yarım kaldı. Aradan yıllar geçti ve çevreyi yine yahudi evleri kapladı, her yer mezbelelik halini aldı. 1660 yılında meydana gelen ve İstanbul halkını acı ve sefalet içinde bırakan yangından Bahçe kapısı çevresi de etkilenmiş, buralar harap hale gelirken Yeni cami de hasara uğramıştı.

Bu sırada İstanbul halkına yardım için yangın yerlerini gezen Sultan IV. Mehmed'in validesi Turhan Sultan, bu camiin yarım bırakılmış duvarlarına rastladı.

O sıralarda bir cami yaptırmayı düşünen Valide Sultan, bu abideyi kurtarmak düşüncesiyle 1660 yılında, yani inşaatın durdurulmasından 59 yıl sonra, duvarlarından bir sıra taş sökülerek yapıyı yeniden başlattı. Mimarlığına Ser Mimar-ı Hassa Mustafa Ağa tayin edilmişti. Nihayet camiin yapımı 66 yıl sonra 1663 yılında tamamlandı.

Fatih Camii

İstanbul Fatih’te fetihten sonra yapılan ilk selâtin camii. Mimarı Atik Sinan’dır. 1766 depremine dayanamamış, büyük kubbesi tamamen çöktüğü gibi duvarları da tamir edilemeyecek derecede yıkılmıştır. Sultan III. Mustafa zamanında 1771’de camii ibadete açılmıştır.

Bayezid Camii

II. Bayezid zamanında 1500- 1505 arasında tamamlanmıştır. Mimarı, Mimar Hayreddin veya Kemaleddin olarak söylense de günümüzde net bir bilgi bulunmamaktadır.