Bursa Fethedildiği Gün Ne Haldeydi ?
Tarih:2020-06-27 / Hit:2731
Bursa’nın teşekkülü şu surette olmuştur. Bursa’yı alan Orhan Gazi yalnız Hisar’ı bulmuştu. Hisar’daki evlerden başka dışarıda bir şey yoktu. Gökdere suyu şimdiki Çakır Ağa Hamamı’nın olduğu yerden akıyordu. Ulucami civarı korkunç çalılık ve ağaçlıktı. Belediyenin olduğu yere Orhan Gazi bir cami ve Ulucami yanındaki Emir Hanı’nı, Koza Hanı’nın batısındaki şimdi mağaza olan Hamamı inşa ettirmiş ve bunun etrafını büyük bir duvar ile çevirmişti. Bu duvarın taşları sonradan Ulucami’nin inşaatında kullanılmış, “Demirkapı” ile “Taşkapı” diye iki isimden başka bir eseri kalmamıştı.
Yıldırım Bayezid, şimdi adıyla anılan bir mahallede bir hastahane, bir cami, bir medrese yaparak şehrin doğu tarafındaki hududunu çizmiş ve Çelebi Sultan Mehmed bu aralığı doldurmaya çalışmıştır. II. Murad’da Çekirge ile Hisar’ın arasını doldurmak üzere Muradiye semtlerini intihap eylemiştir.
İlk hisardan dışarıya çıkan evler yapan halkın tesis eylediği mahalle “Şehreküstü” mahallesi ve civarıdır. Bir vakitler şehir, Yıldırım’dan Işıklar’a ve Zeyniler’den yeni Kaplıca civarına kadar büyümüştü. İstanbul’un alınması ve diğer fütühat dolayısıyla yapılan “ev göçleri” Bursa’yı yarı yarıya ufaltmıştır. Molla Fenari tepeleri kamilen evlerle ihata edilmişti.
1558’de gelen bir ferman çok dikkate değer. Özü şudur: “ Evvelce Bursa’da mahalle kapıları olup zaman geçtikçe harap olmuş ve nice müddet hali kalıp ehl-i fesad ve adi insanlar zuhur edip fesadın envaını yaparlarmış. Eski yerine yine mahalle kapıları inşası” emredilmiştir.
Bursa Kütüğü c.3 s.86