Tarih:2022-01-09 / Hit:1911

Saray hatıraları arasında cidden şayan-ı dikkat olanlardan biri de Mahmil-i Şerif’in hazırlanması keyfiyetidir. Surre alayı denen bu alay büyük merasimle yapılırdı.

Mekke-i Mükerreme’ye Beytullah’a gidecek olan “Kâbe örtüsü” Mahmil-i Şerif’in hazırlanma ve nakil işi, arz ettiği hususiyetleri itibarıyla temaşaya ve dikkate değer mahiyettedir. Şaban’ın 14’üncü günü Harem-i Hümâyûn’da, padişahın bulunduğu daireye bakan pencerenin önüne büyük bir masa konur, bu masanın üzerinde kıymetli bir örtü örtülürdü.

Evvela kızlar ağası, başimam, surre emini, Mabeyn erkânından bazı zevat ve muteber ağalar tekbir getirerek Mahmil-i Şerif’i bu masanın üzerine koyarlar, bu suretle Mahmil-i Şerif, Harem-i Hümâyun’a teslim edilmiş olurdu. Erkekler gittikten sonra birinci ve ikinci kâtip hanımlar gelerek Mahmil-i Şerif’e yakın bir yere otururlar ve hatm-i şerife başlarlardı. Bir taraftan Kur’an-ı Kerim, öte taraftan da genç saraylılar başlarında ipekli başörtüleri ile üç basamaklı merdivene çıkıp Mahmil-i Şerif’i ustufa denilen simli kumaşla kaplarlar, kumaşı birbirine raptetmek için hususi surette yapılan gümüş toplu iğneler kullanırlar ve bütün bu iş esnasında daima tekbir getirirlerdi. Bu kumaşlar top hâlinde Padişah, Veliaht, bazı şehzadeler ve sultanlardan, Valide Sultan’la, Valide Paşa’dan ( Hıdiv Abbas Hilmi Paşa’nın annesine “Valide Paşa” denirdi) hediye olarak gönderilirdi. Evvela Zât-ı Şahane’nin kumaşı en üst kısma, sonra diğer kumaşlar sırası ile Mahmil-i Şerif’e sarılırdı. Padişah oturduğu pencereden bütün bunları zevk ve istiğrak içinde seyrederdi. Hazinedarlardan birinin daveti ile ben de giderek birkaç iğne koymuştum.

Bu iş akşama kadar böyle devam ederdi. O gece Mahmil-i Şerif Harem’de kalır, saraylılar sabaha kadar onu nöbetle beklerlerdi. Sabah olunca bir gün evvel gelen kafile tekrar Harem’e girer, Mahmil-i Şerif’i tekbirlerle alıp götürürdü. İşte bu her sene Şaban ayının 15’inde bu suretle padişaha vekâleten başimam Mahmil-i Şerif’i devenin üzerine tekbir getirerek koyar, ikinci deveye hediyeler yükletilir ve bu suretle alay saraydan hareket ederdi.

Evkaf nazırının riyasetindeki memurlardan mürekkep bir heyet tarafından Beşiktaş İskelesi’nde ayrıca bir merasim yapılır, bu merasimi ta uzaklardan görmeye gelen ahali ile sokaklar dolardı. Alayın Üsküdar’a hareketini bildiren 101 pare top da, bütün şehir halkına bunu ilan ederdi. Üsküdar’da yine aynı merasim yapılırdı. Üsküdar caddelerini takiben alay, Paşakapısı’na kadar giderdi. Orada evvelce konan üstüfeler yine tekbirlerle kaldırılır, bir sandığın içine konarak hazine vekili olan zat tarafından Topkapı Sarayı’na naklolunurdu. İşte Mekke-i Mükerreme’ye Kâbe için gönderilen örtü, İstanbul’dan böyle merasimle yola çıkarılırdı. Emin olacak, yani riyaset edecek zâtı, Padişah tayin ederdi. En son surre emini Musftafa Hükmi Paşa’dır. Alay Şam’a varınca, Beyrut kadısı olan Salih Sıdkı Efendi, Mekke-i Mükerreme kadılığına tayin olunmuştu.

Bir Muallimenin Gözünden Sultan Reşad Sarayı s.108

https://www.bky.com.tr/kitap/sultan-resad-sarayi-bir-muallimenin-gozunden-safiye-unuvar-ibrahim-pazan-9786059059565